Denizler Çöplüğümüz Değildir!

Onlar sınırsızlar, her yerdeler ve yüzlerce yıl var olacaklar…

Deniz kirliliği hem doğrudan hem de dolaylı yoldan denize ulaşan endüstriyel, evsel  ya da tarımsal atıklardan veya deniz taşıtlarından kaynaklanır. Ama hepsinin temel sebebi insanlardır. Her türlü atık rüzgarlar, akıntılar ve deniz hareketleriyle uzak yerlere taşınabilir. Katı atıklar deniz yüzeyinde yüzmekte veya dibe batmakta ve deniz hareketleriyle sahillerde karaya vurmaktadır.

Denizdeki canlılar bu atıklardan zarar görür. Bu canlılar çöplere takılıp dolanarak yaralanabilir, bunları yiyecek sanıp yutarak boğulabilir. Dolayısı ile onlar için ölümcül sonuçlar doğabilir.

Denizdeki katı atıklar bizlerin enfeksiyon kapmamıza ve hasta olmamıza neden olur. Görüntü kirliliği yaratır ve turistlerin uzaklaşmasına sebep olur. Balıkçıların av araçlarına takılarak zarar verir. Deniz taşıtlarının pervanelerinde ve gövdelerinde hasara yol açar.

Ne Yapabiliriz?

• Çöplerimizi her zaman çöp kutularına atalım. Çöplerimizi bu kutulara ağızlarını sıkıca bağlayarak koyalım. Denize, sahile ya da ormana kesinlikle çöp atmayalım.
• Sahillerde, piknik yerlerinde eğer çöp kutusu yoksa, çöplerimizi mutlaka en yakın çöp kutusuna kadar yanımızda taşıyalım.
• Sorumlu vatandaş olalım; eğer çöp kutusu yoksa bölge yetkililerinden talep edelim.
• Alışveriş yaparken en az ambalajı olan, geri dönüştürülebilir ve tekrar kullanılabilir (depozitolu) ürünleri seçelim. Mümkün olduğu kadar az plastik poşet kullanalım ve yanımızda bez torba veya file taşıyalım.
• Çöplerimizi geri dönüştürülebilmeleri için ayrı çöp kutularında toplayalım.
• Kendi davranışlarımızla çevremizdekilere örnek olalım. Onların da doğaya saygılı olmaları gerektiğini nazikçe hatırlatalım.
• Yerel bir çevre örgütüne destek verelim, kıyı ve çevre temizleme etkinliklerine katılalım.

Balıkçılar:

Lütfen ağlarınızdan çıkan çöpleri karaya getirin ve çöp kutularına atın. Avlanma sürenizin dışında ağlarınızı denizde bırakmayın, kaybetmeyin, onların “hayalet ağ” olmasına izin vermeyin. Denizde başıboş gezen ağlar yüzlerce deniz canlısının bunlara takılıp ölmesine sebep olmaktadır.

Denizciler:

Gemilerden kaynaklanan deniz kirliliğini önleme anlaşması MARPOL’e göre “Özel Bölge” sayılan Akdeniz ve Karadeniz’e her türlü plastik ve sentetik madde, kağıt, kumaş, cam, metal, ambalaj malzemesinin atılması yasaktır. Ayrıca boyu 12 metreden büyük her teknede, yukarıda sayılan çöplerin denize atılamayacağını belirten bir tabela herkesin görebileceği bir yere asılmış olmalıdır.

Yerel Yetkililer (muhtarlıklar, belediyeler, kooperatifler, liman ve barınak yöneticileri):

Lütfen gerekli görülen yerlere yeterli sayıda çöp kutusu ve atık depoları yerleştirin. Atıkların düzenli olarak toplanmasını sağlayın. Çöp üretiminin azaltılması ve çöplerin geri dönüştürülmesi için atık yönetim sisteminin kurulması gerekmektedir. Halkın katılımını teşvik ederek sahillerde ve doğada çöp toplama faaliyetleri organize edin.

Denizler geleceğimizdir.

Hangi Madde Denizde Kaç Yılda Yok Oluyor?

Kaynak: Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (Tudav)